De periode 1920-1930 vormde in Nederland het hoogtepunt van de Heilige Hartverering. Overal werden H. Hart monumenten opgericht. Oosterbeek bleef niet achter. In 1931 werd op het plein voor de kerk dit H. Hartbeeld geplaatst. Dit beeld is vervaardigd door de bekende Wageningse beeldhouwer August F.H. Falise (1875 – 1936). Het beeld werd gegoten door de Brusselse gieterij Verbeyst. Het is een kopie van het beeld in Dreumel uit 1926. Veel H. Hartbeelden elders zijn inmiddels verdwenen. Dit Oosterbeeks monument overleefde de oorlog, zij het met enkele kogelgaten en splintergaten van granaten uit de septemberdagen van 1944. Ook de “beeldenstorm” in de jaren 60 ging er aan voorbij. Bij de herinrichting van het voorplein heeft het beeld de huidige plaats gekregen.Het beeldhouwwerk is erkend als rijksmonument.
Het staat bekend als: Rijksmonument nummer: 523671
Heilig Hartbeeld in Oosterbeek
Utrechtseweg 129
6862AG Oosterbeek
Gelderland (gemeente Renkum)
Gedenkteken
1926
August Falise
Heilig Hartbeeld in Oosterbeek
Utrechtseweg 129
6862AG Oosterbeek
Gelderland (gemeente Renkum)
Gedenkteken
1926
August Falise
Beschrijving Heilig Hartbeeld
Inleiding Fraai bronzen CHRISTUSBEELD uit 1926 vervaardigd door de Brusselse gieterij Verbeyst naar ontwerp van de Wageningse beeldhouwer AUGUST FALISE ((1875-1936) geplaatst op een bakstenen sokkel. De sculptuur symboliseert het Heilig Hart. De reeds sinds het begin van het Christendom bestaande verering van Heilig Hart van Christus komt tot grote bloei na de visioenen van Margaretha Maria Alacoque in de zeventiende eeuw in Paray-le-Monial. In deze visioenen toont Christus zijn brandende hart, brandend van liefde voor de mensen, brandend van verlangen naar wederliefde. In 1856 kreeg de Heilig-Hartverering een eigen feestdag toegewezen en werd in 1899 nog eens gepromoot door paus Leo XIII. Menige parochie voelde dan ook de noodzaak om bij de kerk in een plantsoen een H.Hart op te richten. De steeds belangrijker worden H.Hartdevotie wordt ook steeds nauwer verbonden met het huisgezin waaraan het H.Hart wordt toegewijd. In het eerste kwart van de twintigste eeuw wordt het interieur van de katholieke woning dan ook vaak gekenmerkt door een H.Hartbeeld in de woonkamer. Bekende uitingen van de H.Hart devotie zijn ondermeer de Sacre Coeur (start bouw in 1876) in Parijs en de oprichting van Heilig Landstichting bij Nijmegen vanaf 1911. In 1928 wordt het H. Hartfeest een feest van de eerste rang. Dit gegeven is mogelijk ook mede de aanleiding geweest tot het oprichten van dit H.Hartbeeld. Het beeld bevindt zich in de kern van Oosterbeek voor de aan noordzijde van de Utrechtseweg gelegen neo-gothische R.K. St. Bernulphuskerk met naastgelegen pastorie. Het beeld is georiënteerd op de Utrechtseweg. Oorspronkelijk stond het beeld in de as van de kerk, nu links daarvan.
Omschrijving: Het bronzen beeld is geplaatst op een door een halfsteens rollaag afgesloten vierkante bakstenen sokkel. In elke zijde bevindt zich een rechthoekig verdiept veld ingevuld met verticaal geplaatste strekkenlagen. Het bakstenen veld aan de voorzijde voorzien van een mozaïek uitgevoerd met een gele omlijsting waarbinnen een wit veld met de in zwart uitgevoerde tekst “OOSTERBEEK AAN CHRISTUS – 1931”. Tussen het woord Christus en het jaartal 1931 bevindt zich een in grijs en rood uitgevoerd CHIRO-teken. Dit mozaïek is een recent vervaardigde kopie van het origineel dat nog bewaard is gebleven. De bronzen sculptuur bestaat uit een halve bol voorzien van een fries met golfmotief en de volgende signaturen AUG. FALISE 1926 en VERBEYST FONDEUR BRUXELLES. De op deze bol staande Christus draagt een tot de voeten reikende mantel en houdt zijn armen gespreid. De handen zijn van stigmata voorzien. Op zijn borst bevindt zich een afbeelding van brandend hart tegen de achtergrond van een kruis als symbool van liefde. In het beeld bevinden zich twee kogelgaten uit de Tweede Wereldoorlog.
Waardering Bronzen CHRISTUSBEELD van beeldhouwer A. FALISE uit 1926.
Van architectuur(kunst)historische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van in de katholieke traditie staande beeldhouwkunst uit het interbellum van de hand van de bekende katholieke Wageningse beeldhouwer A. Falie binnen wiens oeuvre de sculptuur een belangrijke plaats inneemt. Het beeld vormt een van de weinige in brons uitgevoerde H.Hart beelden van zijn hand.
Van stedebouwkundige waarde wegens de markante beeldbepalende situering op het voorplein van de R.K. kerk aan de Utrechtseweg te Oosterbeek.
Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de emancipatie van de katholieken in de periode 1850-1940. Het beeld vormt een exemplarische uiting van de katholieke H. Hartdevotie die in Nederland met name in de jaren tussen 1875 en 1940 tot grote bloei kwam.
Inleiding Fraai bronzen CHRISTUSBEELD uit 1926 vervaardigd door de Brusselse gieterij Verbeyst naar ontwerp van de Wageningse beeldhouwer AUGUST FALISE ((1875-1936) geplaatst op een bakstenen sokkel. De sculptuur symboliseert het Heilig Hart. De reeds sinds het begin van het Christendom bestaande verering van Heilig Hart van Christus komt tot grote bloei na de visioenen van Margaretha Maria Alacoque in de zeventiende eeuw in Paray-le-Monial. In deze visioenen toont Christus zijn brandende hart, brandend van liefde voor de mensen, brandend van verlangen naar wederliefde. In 1856 kreeg de Heilig-Hartverering een eigen feestdag toegewezen en werd in 1899 nog eens gepromoot door paus Leo XIII. Menige parochie voelde dan ook de noodzaak om bij de kerk in een plantsoen een H.Hart op te richten. De steeds belangrijker worden H.Hartdevotie wordt ook steeds nauwer verbonden met het huisgezin waaraan het H.Hart wordt toegewijd. In het eerste kwart van de twintigste eeuw wordt het interieur van de katholieke woning dan ook vaak gekenmerkt door een H.Hartbeeld in de woonkamer. Bekende uitingen van de H.Hart devotie zijn ondermeer de Sacre Coeur (start bouw in 1876) in Parijs en de oprichting van Heilig Landstichting bij Nijmegen vanaf 1911. In 1928 wordt het H. Hartfeest een feest van de eerste rang. Dit gegeven is mogelijk ook mede de aanleiding geweest tot het oprichten van dit H.Hartbeeld. Het beeld bevindt zich in de kern van Oosterbeek voor de aan noordzijde van de Utrechtseweg gelegen neo-gothische R.K. St. Bernulphuskerk met naastgelegen pastorie. Het beeld is georiënteerd op de Utrechtseweg. Oorspronkelijk stond het beeld in de as van de kerk, nu links daarvan.
Omschrijving: Het bronzen beeld is geplaatst op een door een halfsteens rollaag afgesloten vierkante bakstenen sokkel. In elke zijde bevindt zich een rechthoekig verdiept veld ingevuld met verticaal geplaatste strekkenlagen. Het bakstenen veld aan de voorzijde voorzien van een mozaïek uitgevoerd met een gele omlijsting waarbinnen een wit veld met de in zwart uitgevoerde tekst “OOSTERBEEK AAN CHRISTUS – 1931”. Tussen het woord Christus en het jaartal 1931 bevindt zich een in grijs en rood uitgevoerd CHIRO-teken. Dit mozaïek is een recent vervaardigde kopie van het origineel dat nog bewaard is gebleven. De bronzen sculptuur bestaat uit een halve bol voorzien van een fries met golfmotief en de volgende signaturen AUG. FALISE 1926 en VERBEYST FONDEUR BRUXELLES. De op deze bol staande Christus draagt een tot de voeten reikende mantel en houdt zijn armen gespreid. De handen zijn van stigmata voorzien. Op zijn borst bevindt zich een afbeelding van brandend hart tegen de achtergrond van een kruis als symbool van liefde. In het beeld bevinden zich twee kogelgaten uit de Tweede Wereldoorlog.
Waardering Bronzen CHRISTUSBEELD van beeldhouwer A. FALISE uit 1926.
Van architectuur(kunst)historische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van in de katholieke traditie staande beeldhouwkunst uit het interbellum van de hand van de bekende katholieke Wageningse beeldhouwer A. Falie binnen wiens oeuvre de sculptuur een belangrijke plaats inneemt. Het beeld vormt een van de weinige in brons uitgevoerde H.Hart beelden van zijn hand.
Van stedebouwkundige waarde wegens de markante beeldbepalende situering op het voorplein van de R.K. kerk aan de Utrechtseweg te Oosterbeek.
Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de emancipatie van de katholieken in de periode 1850-1940. Het beeld vormt een exemplarische uiting van de katholieke H. Hartdevotie die in Nederland met name in de jaren tussen 1875 en 1940 tot grote bloei kwam.
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Voor reacties:
Harry Schoot: h.d.j.schoot@saxion.nl
Angela de Smit: angeladesmit31@kpnmail.nl
Henk Brummer: h.a.brummer@gmail.com
Voor reacties:
Harry Schoot: h.d.j.schoot@saxion.nl
Angela de Smit: angeladesmit31@kpnmail.nl
Henk Brummer: h.a.brummer@gmail.com
.jpg)